Over kraken en het recht op eigendom door Siegfried Bracke

Misschien heeft ook u zich dat al eens afgevraagd: hoe het komt dat men in Zuid-Amerika arm is, en in Noord-Amerika rijk? Hoe komt het dat het werelddeel van waaruit de Spanjaarden vijf eeuwen terug tonnen goud meebrachten, arm is? Hoe komt het dat het werelddeel waar toen de Engelse kolonisten moesten krabben en wroeten om te overleven, vandaag rijk is?

Het antwoord staat in Why Nations Fail van Daron Acemoglu en Robinson. Ondanks al het zilver uit de mijnen van Potosi en de olie in Venezuela, is de welvaart in Noord-Amerika te danken aan secuur eigendomsrecht en aan the rule of law.

In Noord-Amerika werkten immigranten vijf jaar lang alleen voor kost en inwoon. Daarna kregen ze een hectare grond waarmee ze konden doen wat ze wilden: bebouwen, verkopen, omruilen... Breed verspreide eigendom was toen onderdeel van het Amerikaanse politieke project. Het moest een property owning democracy worden, zoals Locke ze had beschreven.

In Zuid-Amerika bezat de Spaanse kroon in principe alles, maar de facto was alle land in handen van een zeer kleine klasse nazaten van de conquistadores. En na de kroon kwamen de revolutionairen die weliswaar aan armen en aan soldaten eigendom beloofden, maar nooit stelden ze de wetten boven de leider, waardoor duurzame welvaartscreatie geen kans kreeg.

In Gent hebben we door de niet aflatende interpellaties van onze N-VA-fractie ervoor gezorgd dat de fundamentele discussie over het eigendomsrecht ook wordt gevoerd. Want in de stad wordt er zo massaal en systematisch gekraakt, dat zelfs de Voormalige Liberalen en Democraten in de problemen kwamen. Voor de Verwaterde Liberalen en Democraten is - oef ! - het eigendomsrecht toch nog een hoeksteen van de samenleving, en vandaar een wetsvoorstel van Mathias De Clercq dat kraken strafbaar stelt.

Maar, zei burgemeester Termont, het stadsbestuur 'is daardoor niet gevat', wat dus wil zeggen dat hij ertegen is. Want kartelpartners Groen en SP.A denken over kraken helemaal anders. “Krakers zijn mensen in nood", zegt Termont op Twitter. Zijn oplossing? Het stadsbestuur neemt een leegstaande woning gewoon in beslag, en stelt die ter beschikking van daklozen... Dat is een mogelijkheid die theoretisch voorzien wordt in de zogenaamde Wet-Onkelinx, maar in de praktijk niet kan worden uitgevoerd. (Zeg nu nog eens dat er geen marxisten in de regering zitten...)

En dat dus in een stad waarin oudere mensen na langer verblijf in het ziekenhuis soms niet meer naar huis kunnen omdat hun woning is gekraakt. Of studenten die na twee maand vakantie hetzelfde meemaken. Een stad waar ook sociale woningen worden gekraakt, soms net voor de bewoners er intrekken, waardoor die finaal óók op straat belanden. En daar is weinig aan te doen. Want krakers beroepen zich op de onschendbaarheid van de woning, en ze kunnen dus moeilijk nog worden buitengezet. Wat uiteraard de wereld op zijn kop is: wie de wet overtreedt, wordt beter beschermd dan wie de wet volgt. À propos. Dat krakers de Gentse belastingbetaler sinds het begin van het jaar al 160.000 euro hebben gekost, is een detail...

En voor alle duidelijkheid: het eigendomsrecht is niet absoluut. Leegstand-taksen zijn een legitiem antwoord om het recht op wonen mee in te vullen. En er is nog. Denk aan systemen waar mensen in ruil voor wonen zelf een huis renoveren. Denk aan house sitting, denk aan zovele andere systemen die in vele buitenlanden de woningnood lenigen. We hoeven in deze echt niet origineel te zijn.

Maar onder paarsgroen is Gent dus zo progressief (?) geworden dat men liever het eigendomsrecht van de staat wil uitbreiden, dan dat van de burger te beschermen. Zo lichtzinnig spring je niet om met een maatschappelijke institutie die voor duurzame welvaart zorgt.

In elk geval zullen we het voorstel van Matthias De Clercq in de Kamer steunen. We zullen zelfs de hoogdringende behandeling vragen. We zullen u laten weten wie ons volgt...